| การประดิษฐ์กระทง |
มาทำกระทงกันเถอะ
ใกล้จะถึงวันลอยกระทงแล้วนะคะ วันที่ 12 เดือนนี้ก็จะเป็นวันลอยกระทงแล้ว
เรามาทำกระทงกันดีกว่า เผื่อว่าใครจะสนใจทำกระทงลอยเองในปีนี้
แถมประหยัดงบประมาณ การซื้อของด้วยค่ะ คิดว่าหลายๆ คนน่าจะทำกันได้นะคะ
|
|
เริ่มจากวัตถุดิบที่ต้องใช้ในการทำกระทงค่ะ
1. ใบตองตานี 2 กิโลกรัม (สำหรับขนาดตามแบบ)
ที่นิยมใช้ใบตองตานี ก็เพราะมีความเหนียว สีเขียวสวย สีสม่ำเสมอ ทนทาน
|
|
2. กล้วยไม้ 1 กำ ใหญ่
ที่ใช้กล้วยไม้เพราะกลีบทน เหี่ยวแห้งยาก
แต่ถ้าใครจะเปลี่ยนเป็นอย่างอื่นก็ได้
เช่น กุหลาบมอญ หรือ ใบกระบือ ก็ได้
|
|
3. ดอกพุดนิดหน่อย
|
|
4. โฟม 1 อัน ตามแบบ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 8 นิ้ว หนา 3 นิ้ว
|
|
5. ธูป และเทียน แบบตามชอบ
|
|
มาเตรียม อุปกรณ์ ในการทำกระทงกันต่อไป
1. กรรไกร สำหรับ ตัดใบตอง หรืออื่นๆ
2. คัตเตอร์ ใช้สำหรับตัดโฟม
3. เข็มมือเบอร์ 7 ใช้สำหรับเย็บใบตอง
4. ด้ายเบอร์ 60 ใช้กับเข็มมือ
สีเขียวใบตอง ใช้สำหรับเย็บใบตอง
สีอื่นๆ ตามแต่ชนิดของดอกไม้ที่ใช้
5. ตะปูเข็มหมุด ใช้สำหรับยึดกลีบใบตอง ขนาดยาว ประมาณ 1 นิ้ว
ต้องใช้หัวโต ถ้าหัวเล็กมากจะยึดใบตองไม่อยู่
ใช้ 1 – 2 ห่อ ขึ้นอยู่กับขนาด ของกระทง
(หาซื้อตะปูเข็มหมุดหัวโตไม่ได้ค่ะ เลยใช้ ตะปูตัวเล็กแทน)
6. ฟลอร่าเทป ใช้สำหรับพันก้านดอกไม้ พันก้านไม้
7. ไม้เสียบลูกชิ้น ใช้สำหรับยึดเทียน เพื่อให้ปักลงกระทงได้ง่าย
ใช้ 1 อัน (ซื้อผลไม้รถเข็น ก็จะได้ ไม้จิ้มผลไม้มา 1 อัน)
8. ผ้าสะอาด ใช้สำหรับเช็ดใบตอง
|
|
เตรียมวัตถุดิบ ก่อนทำกระทง
เริ่มจาก เตรียมใบตองก่อนเลยค่ะ
1. เช็ดทำความสะอาดใบตองด้วยผ้าแห้ง ไปตามขวาง
2. ผึ่งใบตองให้นิ่ม เพราะว่าถ้าใบตองสดเกินไป
เวลาพับกลีบต่างๆ ใบตองจะแตก
ถ้าพับกลีบแล้วยังมีรอยแตกแสดงว่าใบตองยังไม่นิ่มพอ
|
|
3. ตัดส่วนหัวของใบตองออก
|
|
หรือ จะใช้วิธีดึง ย้อนตามแนวเส้นใบตองก็ได้
ถ้าดึงตามแนวใบตอง ใบตองจะขาด
|
|
4. ฉีกใบตอง จากตรงกลางใบ โดยการวัด จะได้ใบตองที่มีขนาดเท่ากัน
ฉีก ขนาด 2.5 นิ้ว สำหรับทำกลีบ ประดับรอบกระทง
ใช้ประมาณ 250 อัน จำนวน ใบตองที่ฉีก จะขึ้นอยู่กับขนาดเส้นผ่าฐานที่ใช้
และจำนวนชั้นที่จะประดับด้วย (ตามแบบใช้ 5 ชั้น)
ฉีก ขนาด 2.0 นิ้ว สำหรับทำกลีบขอบกระทง ใช้ประมาณ 68 อัน
จำนวนที่ใช้จะขึ้นอยู่กับการเย็บด้วยว่า จะเย็บ ถี่ หรือ ห่างแค่ไหน
ฉีก ขนาด 2.0 นิ้ว สำหรับ ตกแต่งด้านใน ใช้ประมาณ 38-40 อัน
ใบตองช่วงกลางใบจะกว้าง ควรจะฉีกเอาไว้สำหรับทำกลีบ ขอบกระทง
|
|
5. ตัดปลายใบตองเพื่อความสวยงาม แต่ถ้าต้องการความเร็ว ไม่ต้องตัดก็ได้
เพราะสุดท้ายก็ต้องมาตัดอีกครั้งอยู่ดี
|
|
ตอนนี้ก็เตรียมใบตองเสร็จแล้วเรียบร้อย ก็จะเป็นการเตรียมกล้วยไม้
เด็ดกลีบกล้วยไม้ พักใส่ถุงไว้ เราจะใช้ส่วนของ กลีบดอก กับ ปากของดอก
|
|
จากนั้นเตรียม ฐานกระทง เกลาโฟม ให้โค้งนูน เป็นลักษณะหลังเต่า
หลังจากนั้นเก็บไว้ก่อน ยังไม่ต้องทำอะไร
|
|
เรามาเริ่มทำตัวกระทงกันเลย เริ่มจาก ทำกลีบสำหรับขอบกระทง
เราจะใช้กลีบคอม้า เย็บติดกันเป็นเส้นยาว เพื่อเอาไปพันติดรอบฐานกระทง
วิธีพับกลีบคอม้า
1. ใช้ใบตองที่ฉีกเตรียมไว้ ขนาด 2 นิ้ว
จับใบตองให้ด้านนวลอยู่บน ส่วนหัวของใบอยู่ด้านขวา
|
|
2. พับใบตองด้านซ้ายลงมา ให้ริมใบตอง ตั้งฉาก
ในรูปใบตองดูสั้น จริงๆ ยาวนะคะ ต้องยาวค่ะ ไม่อย่างนั้นจะใช้เย็บกลีบคอม้าไม่ได้
|
|
3. พับใบตองด้านขวาลงมาประกบ ให้ริมใบตองชิดกันพอดี
|
|
4. จับพับทบ เข้าหากัน
|
|
5. จับใบตองตามแนวนอน ให้ปลายแหลมหันไปทางซ้าย
|
|
6. พับริมใบตองด้านขวา ลงมาตั้งฉากชิดกับขอบพอดี
|
|
7. พับทบไปทางด้านซ้าย อีกครั้ง
ในรูป ปลายใบตองด้านขวาสั้น จริงๆ จะยาวนะคะ
ต้องตัดต่อเพราะจะเกินหน้าจอคอมฯ
|
|
8. ทำด้านหลัง แบบเดียวกัน
|
|
9. ทำกลีบเพิ่ม โดยวิธีเดียวกัน นำมาสอดทับเข้าตรงกลางทางด้านซ้ายมือ
|
|
10. จับแนวของสันทบให้ตรงและขนานกัน แล้วเย็บตรึง
ใช้ด้ายสีเดียวกับใบตอง ถ้าจะให้แน่น ควรเย็บแบบด้นถอยหลัง และแทงเข็มขึ้น
|
|
11. แทงเข็มลงไปทางด้านขวา ให้แนวด้ายเฉียงลงมา เพื่อให้เส้นด้ายขวางกับแนวเส้นของใบตอง
|
|
12. เย็บต่อไปเรื่อยๆ โดยให้ระยะห่างของแต่ละกลีบเท่าๆ กัน
ระยะห่างของแต่ละกลีบ ควรจะห่างกันตั้งแต่ 0.5 ซม.-1 ซม.
ถ้าชิดกันกว่านี้ จะมีผลตอนประกอบเข้าเป็นตัวกระทง
ซึ่งจะอธิบายในขั้นตอนนั้น แต่ถ้าเย็บห่างเกินไป จะดูไม่สวยงาม
|
|
13. เย็บให้ได้ความยาวเท่ากับเส้นรอบวง ของฐานกระทง
|
|
14. ตัดปลายใบตองให้เรียบร้อย ให้ความกว้างเท่ากันตลอดทั้งเส้น
พักเก็บไว้ไม่ให้โดนลม เพื่อป้องกันใบตองแห้งเกินไป
อาจจะเอาไปราด หรือจุ่มน้ำ 1 ครั้ง แล้วหาผ้าบางๆ ชุบน้ำปิดไว้
หรือถ้ามีถุงพลาสติคแบบถุงเย็น ก็เอาไปใส่เก็บไว้ก็ได้
|
|
ต่อจากนี้ เรามา เริ่มตกแต่ง ด้านในกระทงกันค่ะ
นำฐานกระทงที่เกลาเป็นหลังเต่าเรียบร้อย มาติดตกแต่งด้วยใบตอง
1. หาจุดกึ่งกลางของฐานกระทง
2. ใช้ ใบตองที่ฉีกเตรียมไว้ ขนาด 2 นิ้ว
ใช้กรรไกรตัดด้านที่จะติดตรงกลางฐาน ให้เฉียงเล็กน้อย ตามรูป
3. ใช้ตะปูเข็มหมุด ยึดให้แน่น
|
|
4. ติดต่อไปเรื่อย โดยให้แนวทบของใบตองอันต่อไป เกยทับกับขอบใบตองอันก่อนหน้า เล็กน้อย
|
|
5. ตัดชายใบตองส่วนเกินออกด้วย
|
|
6. ติดไปเรื่อยๆ สู้ต่อไป
|
|
7. ใกล้จะเสร็จแล้วค่ะ
|
|
8. เมื่อเสร็จแล้วหน้าตาจะออกมาแบบนี้ค่ะ
|
|
จากนั้นเรามาแต่งตรงกลางของกระทงกัน
1. เริ่มจาก นำส่วนของปากดอกกล้วยไม้ มาพับตามรูป ... พับขวา
|
|
2. พับซ้าย
|
|
3. ตัด ตรงงอๆ ของโคนออก
|
|
4. นำมาติดให้เป็นลายประจำยาม ยึดติดด้วยตะปูข็มหมุด ขั้นตอนตามรูป
|
|
5. เสร็จแล้วก็จะมีหน้าตาแบบนี้ถ้าใครมี ความคิดแต่งให้อลังการ กว่านี้ ก็ได้เลยค่ะ จะใช้ดอกพุดถักตาข่าย ก็สวยงามมิใช่น้อย
|
|
ตรงกลางที่ว่าง เราจะมาแต่งให้ดูดีขึ้นอีกนิด จะใช้กลีบบัวแต่งค่ะ
มาเริ่มพับกลีบบัว กันเลยค่ะ
1. ใช้ ใบตองที่ฉีกเตรียมไว้ ขนาด 2 นิ้ว ยาวประมาณ 4 นิ้ว
หันด้านนวล ขึ้นข้างบน วางกลีบกล้วยไม้ไว้ตรงกลาง
|
|
2. พับใบตองด้านขวาลงมา 2 ครั้ง ให้ได้แนวตั้งฉาก
|
|
3. พับด้านซ้ายเหมือนกับด้านขวา
|
|
4. ให้สันทบของทั้ง 2 ข้างชิดกันพอดี
|
|
5. จับกระพุ้ง ให้มีลักษณะเหมือนกลีบบัวหรือนมสาว จะเห็นกลีบกล้วยไม้ อยู่ด้านใน
|
|
6. ใช้กรรไกร ตัดปลายส่วนเกินให้เรียบร้อย
|
|
7. นำกลีบบัวไปติดให้รอบๆ ช่องว่างตรงกลางกระทง
|
|
8. ตัดใบตอง เป็นวงกลม นำไปปิดไว้ตรงกลางกลีบบัว
|
|
ตอนนี้เราเย็บขอบกระทงเสร็จแล้ว ทำส่วนของตรงกลางกระทงเสร็จแล้วมาเริ่มประกอบเป็นกระทงกันเลยค่ะ
1. นำกลีบคอม้าที่เย็บเสร็จแล้ว ลองนำมาวัดรอบกระทง เพื่อดูว่าจะพอดีหรือเปล่า
|
|
2. วัดได้พอดีแล้ว ก็เย็บตรึงให้แน่น
|
|
3. สวมเส้นกลีบคอม้าลงไปกับฐานกระทง จัดแต่งให้เรียบร้อย ยึดด้วยตะปูเข็มหมุด
ขอบของกลีบคอม้าควรจะสูงกว่าส่วนบนของฐานเล็กน้อย
ไม่ควรสูงเกิน 1 นิ้ว ขอบจะบังส่วนที่เราตกแต่งเสียหมด
|
|
4. ขอบกระทงจะดูบานๆ นะคะ ใช้มือตะล่อม เข้าไปให้หุบลง
ถึงตรงนี้ ตอนเย็บกลีบ ถ้าใครเย็บถี่มากเกินไป จะตะล่อมไม่ลงค่ะ
กระทงก็จะมีปากบานๆ ดูไม่สวยงาม
|
|
5. เสร็จแล้วก็จะเป็นแบบนี้ค่ะ
|
|
จากนี้ เราจะมาเริ่มทำกลีบ ประดับรอบๆ กระทงกันนะคะ
เราจะใช้กลีบเล็บมือนางซ้อนกันค่ะ ดูตามขั้นตอนเลยค่ะ
1. ใช้ ใบตองที่ฉีกเตรียมไว้ ขนาด 2.5 นิ้ว ยาวประมาณ 4 นิ้ว
พับทบครึ่งใบตองตามขวาง ลงมาด้านนวลอยู่ด้านใน
|
|
2. จับริมใบตองเข้าด้านในกึ่งกลางของกลีบ
|
|
3. ทำอีกด้านแบบเดียวกัน
|
|
4. วางกลีบกล้วยไม้ตรงกลาง
|
|
5. พับใบตองมาด้านซ้าย ใช้กรรไกรตัดส่วนที่เกินจากกึ่งกลางออก
|
|
6. พับใบตองมาทางด้านขวา ให้ทับซ้อนกัน เหลือช่องว่างส่วนปลายเล็กน้อย
|
|
7. พับริมใบตองด้านซ้าย ซ้อนทับให้สันทบ ขนานกับสันทบด้านบน
|
|
8. พับใบตองด้านขวาที่เหลือซ้อนทับ ให้สันทบ ขนานกับสันทบด้านบน
แล้วระยะห่าง เท่ากันทั้ง 2 ซ้าย-ขวา
|
|
9. ใช้กรรไกรตัดปลายส่วนเกินออก ถ้าช่วยกันทำหลายคน
หรือกลัวว่ารอยพับจะแยกออก อาจจะเย็บตรึงด้วยด้ายเป็นรูปกากบาท ดังรูป
การพับกลีบเล็บมือนางซ้อนจะพับเป็นสามเหลี่ยม จะไม่พับซ้าย-ขวา ตรงๆ
|
|
เมื่อทำกลีบเล็บมือนางซ้อนเรียบร้อยแล้ว เราจะนำกลีบไปติดรอบๆ กระทงกันเลยค่ะ
1. ติดแถวที่ 1 ให้รอบกระทง ยึดติดด้วยตะปูเข็มหมุด
โดยให้ส่วนปลายของกลีบอยู่ต่ำกว่าขอบปากกระทงไม่เกิน 1 นิ้ว
|
|
2. ติดกลีบแถวที่ 2 โดยรอบกระทง ยึดติดด้วยตะปูเข็มหมุด
โดยให้กลีบแถวที่ 2 นั้น อยู่ระหว่างกลีบของแถว ที่ 1
|
|
3. ติดกลีบแถวที่ 3 โดยรอบกระทง ยึดติดด้วยตะปูเข็มหมุด
โดยให้กลีบแถวที่ 3 นี้ อยู่ระหว่างกลีบแถวที่ 2 และให้ตรงกับกลีบของแถวที่ 1
|
|
4. ติดกลีบแถวที่ 4 โดยรอบกระทง ยึดติดด้วยตะปูเข็มหมุด
โดยให้กลีบชั้นแถวที่ 4 นี้ อยู่ระหว่างกลีบแถวที่ 3
และให้ตรงกับกลีบ แถวที่ 2
|
|
5. ติดกลีบแถวที่ 5 ชั้นสุดท้าย โดยรอบ ยึดติดด้วยตะปูเข็มหมุด
ในแถวนี้ ให้หงายกลีบขึ้น แล้วติดกลีบให้อยู่ระหว่างกลีบ แถวที่ 4
และให้กลีบ ตรงกับกลีบแถวที่ 1 และ 3 เป็นอันเสร็จสมอารมณ์หมาย
. . . แต่เท่านั้นยังไม่พอ ... ยังไม่มี ธูปและเทียน . . .
|
|
มาตกแต่งธูปและเทียนเล็กน้อย
1. สำหรับเทียนที่มีขนาดใหญ่ เราจะเซาะร่องสำหรับเอาไม้เสียบลูกชิ้น วางลงไป
2. นำดอกพุดมามัดติด เข้ากับเทียน ประมาณ 4-5 แถว
แต่ละแถววางดอกระหว่างแถว เหมือนการติดกลีบเล็บมือนางซ้อน
3. พันฟลอร่าเทป ปิดด้าย และยาวลงมาจนถึงไม้ ตัดปลายไม้ให้แหลม
ในส่วนของธูปก็ทำแบบเดียวกัน แต่ไม่ต้องใช้ไม้เสียบลูกชิ้น
เพราะก้านของธูปเป็นไม้อยู่แล้ว มัดรวมธูปเข้าด้วยกัน แล้วตกแต่งด้วยดอกไม้
ถ้าใครใช้ดอกดาวเรือง ตัดก้านดอกออกให้เหลือแต่ส่วนของโคนดอกกับดอก
แล้วก็เสียบไม้ลงไปตรงดอกจากด้านบน แล้วพันปิดทับด้วยฟลอร่าเทป
(ส่วนของธูปถ้าก้านธูปใหญ่ มัดธูปเข้าด้วยกันแล้ว ตัดก้านออก 1-2 อัน
เพื่อให้สามารถแทงก้านธูปลงไปได้)
|
|
|
